ဟုတ်ကဲ့ပါ၊ ပေးပို့လာသော စာသားဖိုင်သည် ပဋ္ဌာန်းတရားတော် ပို့ချချက်တစ်ခု၏ အသံဖိုင်ကို စာသားအဖြစ်ပြောင်းထားခြင်း ဖြစ်သောကြောင့် သတ်ပုံအမှားအယွင်းများ၊ ပုဒ်ဖြတ်ပုဒ်ရပ်များ မရှိခြင်းနှင့် စာပိုဒ်မခွဲထားခြင်းများ ပါဝင်နေပါသည်။
အောက်တွင် အဆိုပါစာသားကို သတ်ပုံအမှန်များဖြင့် ပြင်ဆင်ခြင်း၊ စာပိုဒ်များ စနစ်တကျခွဲပေးခြင်းနှင့် နားလည်လွယ်စေရန် ကြားညှပ်ခေါင်းစဉ်များ တပ်ပေးခြင်းတို့ကို ဆောင်ရွက်ပေးလိုက်ပါသည်။
ပဋ္ဌာန်းကျမ်းတော်ကြီးလေ့လာမှု - ပဋ္ဌာန်းအလင်းရောင်ပို့ချစဉ် (သတ်ပုံနှင့် စာပိုဒ် ပြင်ဆင်ပြီး)
နိဒါန်း
တစ်ထောင့်သုံးရာ့ခုနစ်ဆယ့်သုံးခုနှစ်၊ တော်သလင်းလပြည့်ကျော် သုံးရက်၊ ၂၀၁၁ ခု၊ စက်တင်ဘာလ ၁၅ ရက်၊ ကြာသပတေးနေ့။ အဲ့ဒီတော့ ဒီနေ့ ပဋ္ဌာန်းကျမ်းတော်ကြီးကို စတင်ပြီးတော့ ဟောကြားရတော့မှာ ဖြစ်တယ်ပေါ့။ ဒီကနေ့ ပဋ္ဌာန်းကျမ်းတော်ကြီးကတော့ အရှင်ဘုရားတို့ သိရှိပြီးတဲ့အတိုင်းပဲ ဓမ္မသင်္ဂဏီ၊ ဝိဘင်း၊ ဓာတုကထာ၊ ပုဂ္ဂလပညတ်၊ ကထာဝတ္ထု၊ ယမိုက်၊ ပဋ္ဌာန်းဆိုတဲ့ အဘိဓမ္မာခုနစ်ကျမ်းထဲမှာ နောက်ဆုံးကျမ်းဖြစ်ပါတယ်။
ပဋ္ဌာန်းကျမ်းတော်ကြီးမှာဆိုလို့ရှိရင် နည်းမျိုးစုံနဲ့ ဟောပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီပဋ္ဌာန်းကျမ်းတော်ကြီးကို "သာဂရ" လေးမျိုး၊ "ဂမ္ဘီရ" လေးမျိုးလို့ ဟောထားတာရှိတယ်။
သာဂရ (ပင်လယ်) လေးမျိုး
၁။ သံသာရ သာဂရ - သံသရာပင်လယ်ကြီးပေါ့။ သံသရာပင်လယ်ဆိုတာက ခန္ဓာ၊ အာယတန၊ ဓာတ်တို့ လည်နေတာဟာလည်း သံသာရသာဂရပါပဲတဲ့။
၂။ ဇလ သာဂရ - ရေပင်လယ်ကြီးပေါ့။ ရေပင်လယ်သမုဒ္ဒရာကြီးကလည်း အလွန်တရာမှ နက်နဲပါသတဲ့။
၃။ နယ သာဂရ - နယသာဂရဆိုတာကတော့ ဒီပဋ္ဌာန်းကျမ်းတော်ကြီးကို ခေါ်တာပါပဲ။ နည်းပင်လယ်လို့ခေါ်တဲ့ ဒီပဋ္ဌာန်းကျမ်းတော်ကြီးဟာ နည်းမျိုးစုံတို့ဖြင့် အလွန်တရာမှ နက်နဲတယ်။
၄။ ဉာဏ သာဂရ - ဉာဏ်ပင်လယ်လို့ခေါ်တဲ့ သဗ္ဗညုတဉာဏ်တော်ကြီးပေါ့။
အဲ့ဒီတော့ သဗ္ဗညုတဉာဏ်တော်ကြီးဟာ ဉာဏသာဂရလို့ခေါ်တဲ့ ဒီပဋ္ဌာန်းကျမ်းတော်ကြီး၌ပဲ ကျက်စားနိုင်ပါတယ်။
ပဋ္ဌာန်းနှင့် ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာ
ဘုရားရှင် ပရိနိဗ္ဗာန်စံလွန်တော်မူပြီးလို့ နှစ်တွေအတော်ကြာလာတဲ့အခါမှာ အိန္ဒိယနိုင်ငံရဲ့တောင်ဘက် သီဟိုဠ်ကျွန်း (သီရိလင်္ကာ) မှာ မဟာဂတိကမိတ္တ တိဿထေရ်ဆိုတာ ရှိတယ်။ သူက မဇ္ဈိမဒေသကို ဘုရားဖူးသွားမယ်ဆိုတော့ ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာကို ဖြတ်ရတယ်။ ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာကြီးကို ဖြတ်လိုက်တော့ ကမ်းမမြင်လမ်းမမြင် ကြည့်လိုက်တဲ့အချိန်အခါမှာ "ဪ, ဒီပင်လယ်သမုဒ္ဒရာကြီးကလည်း အလွန်တရာမှကျယ်တယ်။ ပဋ္ဌာန်းကျမ်းတော်ကြီးကလည်း ကျယ်တယ်။ အဲ့သလိုဆိုလို့ရှိရင် ဘယ်သူကများ ပိုပြီးတော့ကျယ်ပါလိမ့်မလဲ" လို့ စဉ်းစားလိုက်တယ်။
"ဒီပင်လယ်သမုဒ္ဒရာကြီးဟာလည်း ဘေးမှာ ကမ်းဆိုတဲ့ အပိုင်းအခြားနဲ့ ရှိတယ်။ အောက်ကလည်းပဲ မြေပြင်ဆိုတဲ့ အပိုင်းအခြားနဲ့ ရှိတယ်။ အပေါ်ကလည်းပဲ အာကာသဆိုတဲ့ အပိုင်းအခြားနဲ့ ရှိတယ်။ ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာကြီး ဘယ်လောက်ပဲကျယ်ကျယ် အပိုင်းအခြားတွေ ရှိတယ်။ ဘုရားရှင်ရဲ့ ပဋ္ဌာန်းကျမ်းတော်ကြီးဟာ အပိုင်းအခြားမရှိဘူး" လို့ ဆင်ခြင်မိတဲ့အခါမှာ ကြက်သီးမွေးညင်းတွေထပြီး ပီတိတွေဖြစ်ကာ အဲ့ဒါတွေကို ဝိပဿနာရှုလိုက်တဲ့အခါ အဲ့ဒီသင်္ဘောကုန်းပတ်ပေါ်မှာပဲ ရဟန္တာဖြစ်သွားခဲ့တယ်တဲ့။ အဲ့ဒီမထေရ်ကတော့ မဟာဂတိကမိတ္တ တိဿထေရ်တဲ့။ အဋ္ဌကထာရဲ့ နိဒါန်းမှာ ပါတယ်။
ဂမ္ဘီရ (နက်နဲခြင်း) လေးပါး
နောက် နက်နဲခြင်းလေးပါး (ဂမ္ဘီရလေးပါး) ဆိုတာက -
၁။ ဓမ္မဂမ္ဘီရ - ဝေါဟာရ၊ စကားလုံး၊ ပုဒ်၊ ဝါကျတို့နှင့်လည်းပဲ အလွန်တရာမှ နက်နဲတယ်။
၂။ အတ္ထဂမ္ဘီရ - အနက်အဓိပ္ပာယ် သဘောများဖြင့်လည်းပဲ အလွန်တရာမှ နက်နဲတယ်။
၃။ ဒေသနာဂမ္ဘီရ - ဟောပုံဟောနည်း အစီအစဉ်အားဖြင့်လည်း အလွန်တရာမှ နက်နဲတယ်။ ယမိုက်လို အစုံအစုံလည်း ဟောတယ်။ အစုံအစုံမဟုတ်တာလည်း ဟောတယ်။
၄။ ပဋိဝေဓဂမ္ဘီရ - ထိုးထွင်း၍ သိမြင်နိုင်သော ဉာဏ်ပညာ၏ နက်နဲခြင်းလည်း ရှိတယ်တဲ့။
ဘုရားရှင်ဟောကြားတဲ့ တရားတော်တွေထဲမှာ အကြောင်းအကျိုးအနေနဲ့ ဟောတဲ့ ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ်နည်း၊ သစ္စာဒေသနာနည်းတွေ ရှိတယ်။ သူတို့က အကြောင်းအကျိုးနှစ်တန် ဖြစ်ဟန်လောက်သာ ဖော်ပြတယ်။ ပဋ္ဌာန်းဒေသနာကတော့ အဲ့သလိုတင်မကဘဲ အကြောင်းတရား၏ အကျိုးတရားကို ဖြစ်စေနိုင်တဲ့ ပစ္စည်းသတ္တိကိုပါ ဖော်ပြတဲ့အတွက် အလွန်တရာမှ နက်နဲတဲ့ကျမ်းတော်ကြီး ဖြစ်ပါတယ်။
ပဋ္ဌာန်းရွတ်ဖတ်ပူဇော်ရန် တိုက်တွန်းချက်
အဲ့တော့ ဒီပဋ္ဌာန်းကျမ်းတော်ကြီးကို သင်ကြားရတော့မှာ ဖြစ်တယ်။ "ဘုန်းကြီးချင်ရင် ဘာပါလိမ့်၊ ပဋ္ဌာန်းမှန်မှန်ရွတ်ရတယ်" တဲ့။ ဒီကနေ့ကစပြီးတော့ ပစ္စယနိဒ္ဒေသကို (ကိုယ်တော်တို့ရဲ့ စာအုပ် စာမျက်နှာ ၅၀ လောက်မှာ) ကြိုတင်ပြီးတော့ ကျက်မှတ်ထားရင် အမှတ်တမဲ့ကနေ အမှတ်တရ ဖြစ်လာပါလိမ့်မယ်။
တပည့်တော်ဆိုရင် ပဋ္ဌာန်းဒေသနာတော် ပစ္စယနိဒ္ဒေသကို ရွတ်လိုက်တာ အခု ၂၁ နှစ်ရှိပြီ။ နေမကောင်းလို့ အိပ်ပျော်သွားလို့ တစ်ရက်ပဲ ပြတ်ဖူးတယ်။ အဲ့နေ့တိုင်း ပစ္စယနိဒ္ဒေသ၊ ဓမ္မစကြာ၊ ပရိတ်ကြီး ၁၁ သုတ်ကို နေ့စဉ် နိဗဒ္ဓဝတ်အနေနဲ့ ရွတ်လာတာပေါ့။ ကိုယ်တော်တို့လည်းပဲ အဲ့လို အမှတ်တမဲ့ကနေ အမှတ်တရဖြစ်အောင် "ငါတို့ ဒီနေ့ကစပြီး ရွတ်မယ်" ဆိုပြီး စတင်ပြီးတော့ ရွတ်ခဲ့ကြပေါ့။ တစ်နေ့ နှစ်ပစ္စည်းလောက်ရရင် နောက်တစ်နေ့ သုံးပစ္စည်း တိုးတိုးပြီးတော့ အဲ့ဒီလို ရွတ်ခဲ့ကြ။ အလေ့ကောင်းအကျင့်ကောင်းဆိုတာ ထူထောင်ရတယ်။
ပုထုဇဉ်တွေဆိုတာ ကိလေသာတွေများနေတာ။ စရိုက်ကောင်းအကျင့်ကောင်းတွေကတော့ ဆရာသမားတွေရဲ့ တိုက်တွန်းချက်နဲ့ ထူထောင်ယူရတယ်။ ကောင်းတဲ့လမ်းဆိုတာ အဆန်လမ်းနဲ့တူတယ်။ အဲ့ဒါ ထူထောင်ယူရမယ်။ သင်္ကန်းဝတ်ထားတဲ့ပုဂ္ဂိုလ်ဟာ ပိုပြီးတော့ လိမ္မာသင့်တာပေါ့။
ပဋ္ဌာန်းနှင့် ရောင်ခြည်တော်
ဘုရားဖြစ်ပြီး သတ္တဟ (၇) ဌာန စံတော်မူရာမှာ စတုတ္ထသတ္တဟဖြစ်တဲ့ ရတနာဃရသတ္တဟမှာ ပဋ္ဌာန်းကျမ်းတော်ကြီးကို ဆင်ခြင်စဉ်းစားလိုက်တဲ့အခါမှသာ နီလ၊ ပီတ၊ လောဟိတ၊ ဩဒါတ၊ မဉ္ဇိဋ္ဌ၊ ပဘဿရ ဆိုတဲ့ ရောင်ခြည်တော်ခြောက်ပါးတို့ဟာ တဖြတ်ဖြတ် တလက်လက်နဲ့ ထွက်ပေါ်လာခဲ့ပါတယ်။ အဘိဓမ္မာ ၆ ကျမ်းကို ဆင်ခြင်တဲ့အထိ ရောင်ခြည်တော်တွေ ထွက်ပေါ်မလာသေးပါဘူး။
ပဋ္ဌာန်းကျမ်းတော်ကြီးဟာ သဗ္ဗညုတဉာဏ်တော်ကြီးရဲ့ ကျက်စားရာဖြစ်ပြီး အလွန်ကျယ်ဝန်းတဲ့အတွက် ဉာဏ်တော်နဲ့ လိုက်ဖက်ညီမျှတယ်။ ဒါကြောင့် ဘုရားရှင်ရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်တော်က သွေးတော်သားတော်ဓာတ်တွေ အလွန်ကြည်လင်ပြီး ရောင်ခြည်တော်ခြောက်ပါးတို့ ထွက်ပေါ်လာရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
သာသနာ့အလံတော်
အဲ့ဒီရောင်ခြည်တော်ခြောက်ပါးကို အမှီပြုပြီးတော့ ၁၈၈၅ ခုနှစ်၊ ကဆုန်လပြည့်နေ့ကို ဗုဒ္ဓနေ့အဖြစ် ကြေညာတော့မယ်ဆိုတဲ့အခါ အလံတင်ဖို့ အကြံပြုကြတယ်။ အဲ့ဒီမှာ အမေရိကန်နိုင်ငံက ကာနယ်လ် ဟင်နရီ စတီးလ် အိုးလ်ကော့ (Colonel Henry Steel Olcott) က ဒီရောင်ခြည်တော်ခြောက်ပါး ပုံစံအတိုင်း သာသနာ့အလံကို တီထွင်ခဲ့ပါတယ်။ အဲ့ဒီ ၁၈၈၅ ခုနှစ်ကစပြီး သာသနာ့အလံ ပေါ်ပေါက်လာတာ ဖြစ်ပါတယ်။
ရောင်ခြည်တော်ဘွဲ့ သီချင်း
မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၁၈၁ ခုနှစ်၊ ဘကြီးတော်မင်းတရားကြီး (ဘုရင်) လက်ထက်မှာ အမရပူရနေပြည်တော်က ဆွယ်တော်ကျောင်းကနေ ရောင်ခြည်တော်တွေ ကွန့်မြူးနေတာကို လူအများ ဖူးတွေ့ကြရတယ်။ အဲ့ဒီအခါမှာ ဘုရင်က မြဝတီမင်းကြီးဦးစကို "ရောင်ခြည်တော်ဘွဲ့" သီချင်းရေးစပ်ဖို့ တာဝန်ပေးပါတယ်။ မြဝတီမင်းကြီးဟာ မောင်းတောင်သာသနာပိုင်ဆရာတော်ကြီး ဦးကရုဏာထံမှာ ချဉ်းကပ်ပြီး ဘုရားရှင်ရဲ့ ရောင်ခြည်တော်အကြောင်းကို မေးမြန်းလျှောက်ထားကာ "ထူးမခြားနား မီးရေစုံသား ရောင်တော်ထွေပြား" အစချီတဲ့ ရောင်ခြည်တော်ဘွဲ့ သီချင်းကြီးကို ရေးစပ်ခဲ့ပါတယ်။
နိဂုံးချုပ် တိုက်တွန်းချက်
ဒါကြောင့် အရှင်ဘုရားတို့ဟာ သာသနာတော်မှာလည်း နေတယ်၊ အကြီးတန်းလည်း ရောက်လာခဲ့ပြီဆိုတော့ ဒီပဋ္ဌာန်းကျမ်းတော်ကြီးကို သင်ကြားခွင့်ရတုန်း "ငါတို့ ဆရာပေးသမျှကို ရအောင်ယူမယ်" ဆိုတဲ့ စိတ်နဲ့ ကြိုးစားကြရမယ်။ အခွင့်ကောင်းဆိုတာ အမြဲတမ်းရနေတာ မဟုတ်ပါဘူး။
သာသနာကွယ်မယ်ဆိုရင်လည်း ဒီပဋ္ဌာန်းကျမ်းတော်ကြီးက အစပြုပြီး နောက်ဆုံးကနေ စပြီးကွယ်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပိဋကတ်တွေကွယ်တယ်ဆိုတာ စာအုပ်ကြီးတွေ ပျောက်ကွယ်သွားတာမဟုတ်ဘဲ သင်ယူမယ့်ပုဂ္ဂိုလ်၊ ပို့ချမယ့်ပုဂ္ဂိုလ်တွေ မရှိတော့တာကို ခေါ်တာပါ။ ဒါကြောင့် တပည့်တော်တို့က အစအဆုံး အပြည့်အစုံပို့ချမှာဖြစ်လို့ ကိုယ်တော်တို့ဘက်ကလည်း လိုက်နာနိုင်အောင် ကြိုးစားကြပါ။
ကိုယ်တော်တို့အတွက် ပေးထားတဲ့ စာအုပ်တွေဟာ ပဋ္ဌာန်းရဲ့ အနှစ်ချုပ်တွေကို ရေးထားတာပါ။ ဒါပေမဲ့ ဒီစာအုပ်တစ်အုပ်တည်းကိုပဲ ဖတ်ရမှာမဟုတ်ဘဲ ကျန်တဲ့စာအုပ်တွေကိုလည်း ဖတ်ပြီး အသိအမြင် ဗဟုသုတတွေ ကြွယ်ဝအောင် လုပ်ရပါမယ်။
ယမိုက်တုန်းက ဇယားတစ်ခုတည်းနဲ့ ကိုးဝါဒပြီးအောင် သင်တဲ့စနစ်ဟာ တပည့်တော်ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်ဟန်၊ သာသနာတော်မှာ တပည့်တော်က အစပြုခဲ့တာပါ။ ပဋ္ဌာန်းကတော့ နည်းအမျိုးမျိုး ရှိပါတယ်။ ကိုယ်တော်တို့အနေနဲ့ ဒီထက်ပိုကောင်းအောင် ရေးနိုင်ရင် ပိုကောင်းပါတယ်။
ကဲ ဒါကြောင့်မို့လို့ ဘုရားရှိခိုးပြီးတော့ ၂၄ ပစ္စည်း ပစ္စယုဒ္ဒေသကို သွားကြပါစို့။
အဓိကတွေ့ရှိရသော သတ်ပုံအမှားများနှင့် ပြင်ဆင်ချက်များ
အမှား | အမှန် |
တော်သလင်းလပြည့်ကျော်သုံးရက်၂၀၁ခု | တော်သလင်းလပြည့်ကျော် သုံးရက်၊ ၂၀၁၁ ခု |
ပဌာန်း | ပဋ္ဌာန်း |
ဝိဘင်း | ဝိဘင်း |
ပညာ | ပညတ် |
ကဲပြောပြောတယ် | ကျယ်ပြောတယ် |
ကြက်သီးမွှေးညစ် | ကြက်သီးမွေးညင်း |
နယ်နည်းတယ် | နက်နဲတယ် |
ပရိသတ်သမုတ်နည်း | ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒ်နည်း |
ကျွှန်တော် | ကျွန်တော် |
တက်တယ် | တတ်တယ် |
ဘဲ | ပဲ |
အစီစဉ် | အစီအစဉ် |
ယောင်ခြည်တော် | ရောင်ခြည်တော် |
ဥစ္စာ | ဥပမာ/အကြောင်းအရာ (စကားစပ်အရ) |
ကိုင်း | ကဲ |